“Emeklilikte Adalet” Arayışı: EYT ve Kademeli Emeklilik Geliyor!

Son yıllarda Türkiye’nin en çok konuşulan konularından biri olan Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT), nihayet bir düzenleme ile çözüme kavuşturulmuş gibi görünüyor. Ancak, bu düzenleme 1999 yılı öncesi sigorta girişi olanları kapsarken, 9 Eylül 1999 sonrası sigorta girişi olan milyonlarca vatandaş için aynı sevindirici haberi getirmedi. Emeklilik hakkından bir günle mahrum kalan bireyler, hak ettiklerini düşündükleri adaleti bulabilmek için kademeli emeklilik sistemi gibi alternatif düzenlemelerin hayata geçirilmesini talep ediyor. Peki, bu sistemin detayları neler? Gerçekten adil bir çözüm sunabilir mi?

EYT Düzenlemesi Neler Getirdi?

EYT, yıllarca prim gününü doldurmasına rağmen yaş sınırı nedeniyle emekli olamayan milyonlarca kişiyi ilgilendiriyordu. Yapılan son düzenlemelerle, 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigorta girişi bulunan bireyler için yaş şartı kaldırıldı. Bu da pek çok vatandaşın uzun zamandır beklediği emeklilik hayalini gerçekleştirmesine olanak sağladı. Ancak bu kapsam, yalnızca belirli bir tarihten önce sigorta girişi bulunanları içeriyor.

9 Eylül 1999 ve sonrasında sigorta girişi olan bireyler için emeklilik yaşı ve prim gün şartları ise hala geçerliliğini koruyor. Bu durum, düzenlemenin büyük bir kısmını oluşturan ancak kapsam dışında kalan bireyler için bir mağduriyet yarattı. Günler ya da aylar farkıyla bu düzenlemeden yararlanamayan vatandaşlar, haklarını aramak için çeşitli platformlarda seslerini duyurmaya çalışıyor.

1999 Sonrası Mağduriyeti: Bir Günle Kaybedilen Haklar

EYT kapsamının dışında kalan bireylerin en büyük eleştirisi, bir günle emeklilik hakkından mahrum bırakılmak. Örneğin, 8 Eylül 1999’da sigorta girişi bulunan bir kişi hemen emekli olabiliyorken, 9 Eylül 1999’da sigorta girişi olan bir kişi mevcut yaş şartlarını beklemek zorunda. Bu adaletsiz durum, hem bireysel hem de toplumsal bir tepki yaratmış durumda.

Vatandaşların taleplerinin odak noktası ise kademeli emeklilik sistemi. Bu sistemin, sigorta girişi tarihine göre farklı yaş ve prim gün şartları sunarak daha adil bir çözüm sunacağı düşünülüyor.

Kademeli Emeklilik Sistemi Nedir?

Kademeli emeklilik, sigorta girişi tarihine göre belirlenen yaş ve prim gün şartlarının farklılaştırılmasını öngören bir modeldir. Bu model, özellikle 1999 sonrası sigorta girişi olan bireylerin mağduriyetini gidermeyi hedefler. Emeklilikte Adalet Derneği (EMADDER) tarafından önerilen bu sistemin, sigorta başlangıç tarihine göre emeklilik yaşlarını kademeli olarak düzenlemesi bekleniyor.

Örneğin:

1999-2008 yılları arasında sigorta girişi olanlar: Kadınlar için 43, erkekler için 45 yaş.
2008 sonrası sigorta girişi olanlar: Kadınlar için 49, erkekler için 51 yaş.

Bu model, aynı zamanda prim gün şartlarını da sigorta tarihine göre değişken kılarak daha dengeli bir yapı sunmayı amaçlıyor. Öneriye göre, prim gün şartları 5.975 günden başlayıp 6.925 güne kadar kademeli olarak artırılacak.

Adalet Arayışında Vatandaşların Talepleri

EYT düzenlemesinin dışında kalan bireyler, seslerini duyurmak için çeşitli kampanyalar düzenliyor ve hükümetten çözüm talep ediyor. Uzun yıllar boyunca çalışmış ve primlerini ödemiş bireyler, hak ettikleri emeklilik yaşına daha erken kavuşmak istiyor.

Bu süreçte dikkat çeken bir diğer nokta ise, mağduriyet yaşayanların sadece ekonomik değil, aynı zamanda psikolojik olarak da yıprandığı. Yıllarca emek verip, bir gün farkla bu hakka erişememek, bireylerin motivasyonunu olumsuz etkiliyor.

Hükümet ve Yetkililerden Beklentiler

Kademeli emeklilik sistemi önerisi, vatandaşlar tarafından büyük bir destek görse de, bunun yasalaşması için hükümetin ciddi bir çalışma yapması gerekiyor. Bu sistemin uygulanabilirliği, hem maliyet açısından hem de sosyal adalet bağlamında değerlendirilmeli.

Hükümet yetkilileri ise bu konuda net bir tavır almış değil. Ancak artan talepler ve kamuoyu baskısı, ilerleyen süreçte bu konunun yeniden gündeme alınmasına neden olabilir.