Ev sahiplerinin kiralama yöntemleri eleştiriliyor. Kiralık daireler çok az bulunurken, bazı ev sahipleri “tahliye taahhütnamesi” koşuluyla kiraya veriyor. Bu yöntemle yasal kira zammı sınırı yüzde 25 geçilirken, kiracı evi almadan önce çıkma baskısı görüyor.
Alanya’da da yaygın olan uygulama kiracı ve ev sahipleri arasında sorunlara yol açıyor. Kira artışlarıyla konut sorunu büyük şehirlerde çözümsüz bir hal alırken, kiracısıyla tahliye problemi yaşamak istemeyen mülk sahiplerinin ev kiralama koşulu ise kiracıları hayrete düşürüyor. En yüksek fiyatı verene kiralama, 6-12 ay peşin, durumu iyi kefil ve odaların da kiralanmasına son zamanlarda “tahliye taahhütnamesi” koşulu da katıldı. Ev sahibi ve kiracı anlaşmazlıklarının mahkemelerde uzun sürdüğünü belirten İSTOÇ İşadamları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Gayrimenkul Danışmanı Şenay Araç Demir, şunları söyledi: “Mülk sahipleri, kiracısıyla anlaşamayıp mahkemeye gittiklerinde, süreç çok uzuyor. Bir dava 2-2,5 yıl alabiliyor. Ayrıca, icra takibi, mahkeme masrafları da var. Mülk sahipleri de bu maliyetlere katlanmak istemiyor. Bu yüzden son dönemde, kira sözleşmelerine ‘tahliye taahhütnamesi’ koşulu da eklemeye başladılar.”
İMZALAYAN KABUL EDİYOR
Bu sözleşmenin, son dönemde mülk sahipleri arasında çok tercih edildiğini ifade eden Şenay Araç Demir, “Yeni evleneceksiniz, öğrencisiniz ya da başka bir yere taşınacaksınız diyelim, ev sahipleri kiraya vermeden önce ‘tahliye taahhütnamesi verelim’ diyor. Bunun yanında kefil de istiyorlar, kefilin de durumunun iyi olması lazım. Kredi notu da önemli. Mesela evi 10 bin liraya aldınız, bir yıl sonra da anlaşamadınız. Ev sahibi ‘benim evim 18 bin lira’ dedi, kiracı da mecburen kabul ediyor. Böylece yüzde 25 sınırı da geçilmiş oluyor” dedi.
Tahliye taahhütnamesinde sürenin, karşılıklı anlaşmaya göre belirlendiğini, öğrencilerden ise bir yıl sonra çıkacakmış gibi istendiğini vurgulayan Şenay Araç Demir, “Bu sözleşmeyi imzalıyorsanız, evi alıyorsunuz” dedi. Üniversitelerin açılmasına yakın kiralarda yüzde 25 zam olduğunu söyleyen Demir, 20 bin liralık evlerin 25 bine çıktığını anlattı. Bölgesine göre değişen İstanbul’da bazı kiraların 90 bin TL, 140 bin TL’ye kadar çıktığını belirten Demir, bu rakamların çok fazla olduğunu, 2-3 ay boş kalması halinde gerçek değerine ineceğini, ancak şu anda okulların açılmasıyla birlikte kiralık piyasasının çok durgun olduğunu ifade ederek, “Kiralıklar bir süre daha böyle gider” dedi.
ELDEN ALMAYIN
Öğrencilerin kiraladığı durumlarda da depozito, kefil ve bir yıl sonra çıkacakmış gibi tahliye taahhütnamesi alındığını hatırlatan Demir, “Yerli öğrenciden 2-3 aylık, yabancı öğrenciden bir yıllık kira peşin isteniyor. Yine yabancı öğrenciden de depozito, tahliye taahhütnamesi, Türk kefil isteniyor. Yerli ya da yabancı öğrenci kiralama yapacaksa ve diyelim ki Beşiktaş’ta 20 bine ev tutuyorsa, iki aylık peşin veriyor. Yani 40 bin lira. Mülk sahibi ya da ‘6 ay 20 bin, ikinci 6 ay peşin ödeme’ diyor” dedi. Kira gelirinin bankaya yatırılmadığını ve elden verildiğini belirten Şenay Araç Demir, bu durumun kiracıyı olası bir uyuşmazlık halinde mağdur edebileceğine işaret ederek, “Yarın bir gün ‘kira vermedim’ dese, kiracı elden verdiği için bir şey kanıtlayamaz. Ödediğine dair bir şey imzalamazsa eğer” diye uyardı.