Hayvanları hastalıklardan korumak ve sağlıklı olmalarını sağlamak için çözümler üreten Boehringer Ingelheim Türkiye Hayvan Sağlığı, 28 Eylül Dünya Kuduz Günü’nde farkındalık yaratmak için bu hastalıkla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Eski çağlardan beri var olan ve hem insan sağlığını hem de hayvan sağlığını tehdit eden kuduz ve kuduzdan korunmada tek yol olan aşı hakkında önemli bilgiler veren Boehringer Ingelheim Hayvan Sağlığı Ülke Müdürü Gürkan Ulusoy, “Kuduz hastalığının tedavisini mümkün kılabilmek için doğru zamanda aşılanmak hayati önem taşıyor” dedi.
Dünyanın en ölümcül bulaşıcı hastalıklarından biri; Kuduz
Kuduz evcil ve vahşi hayvanlarda görülen ve ‘’Zoonoz Viral’’ olarak adlandırılan, hayvandan insana kolayca bulaşabilen bir hastalıktır. Başta insanlar olmak üzere bulaştığı tüm memeli hayvanların sinir sistemini odağına alarak hareket eden kuduz hastalığı aşı ile kontrol altına alınmadığı zaman ölümcül sonuçlar doğurabilmekte ve toplum sağlığını ciddi bir şekilde risk altına alabilmektedir.4 Kuduz hastalığının tedavisini mümkün kılabilmek ise doğru zamanda aşılanmadan geçmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), verilerinde göre her yıl yaklaşık 59.000 kişi kuduz nedeniyle hayatını kaybetmektedir.1 Ve bu bilgi hastalığın ciddiyetini gözler önüne sermektedir. Bu hastalıkta en büyük tehdidi; aşılanmamış köpekler, kuduz virüsüyle yakın temas sonrasında aşılanmama, kuduz hastalığını taşıyan hayvan ya da insanların toplum içerisinde yer alması oluşturmaktadır. Kaynak kısıtlılığı temelli eksik aşılanma ve takipsizlik kuduz hastalığının kontrol altına alınmasını engeller. Dünyanın en fakir bölgesi Afrika ve Asya1 bu nedenlerden dolayı kuduz hastalığının en yaygın görüldüğü yerler arasındadır.
Kontrol altına alınamayan kuduz hastalığı günde 160 kişi olmak üzere; her 10 dakikada bir kişinin hayatını kaybetmesine neden oluyor. Bu kayıpların 40’nı, yaklaşık yarısını ise çocuklar oluşturuyor.1 Gelişmemiş ülkelerde önemli bir hastalık olan kuduz; tüm bu tehditlerine rağmen önlenebilir olmasıyla da umut vadediyor. Bilinçlendirme programları kuduzu önlemede önemli bir faktör olarak yer alıyor. Toplumda bilinç ve farkındalık oluşturacak programların uygulanmasına ek bir şekilde zamanında uygulanacak aşı programı kuduz hastalığının önlenebilir olmasını sağlıyor.4
Kuduz ölümlerinin 95’nden fazlasından köpekler sorumlu
Kuduz önlenebilir bir hastalık olmasına rağmen yeterli aşılanma sağlanmaması durumunda sokak hayvanları; özellikle köpekler bu hastalıkta taşıcıyı olmakta ve insanlara hastalığı bulaştırmaktadır. Enfeksiyona maruz kalmış hayvanın, ciltte meydana gelen herhangi bir çizik ya da tahrip bölgesine teması sonucunda hastalık insana geçebilmektedir. Bu aşamada köpekler kuduz hastalığının en yaygın kaynağı olarak gösterilebilir ve insanlarda meydana gelen kuduz nedenli ölümlerin 99’ndan köpekler sorumludur.2
Kuduz, aşı ile önlenebilir bir hastalıktır
Kuduz belirtileri ortaya çıktıktan sonra zamanlama oldukça önemli. Aşılanma ile önlenebilen bir hastalık olarak tanımlanan4 kuduz için doğru aşılanma takvimi bu detayda bir kez daha dikkat çekiyor. Aşı, hayvanları koruduğu gibi hastalığın insanlara taşınmasının da önüne geçiyor; virüse maruz kalmış insanlarda hızlı müdahale ile hayat kurtarıyor.
28 Eylül Dünya Kuduz Günü kapsamında özellikle aşı farkındalığına dikkat çeken Boehringer Ingelheim Türkiye Hayvan Sağlığı Ülke Müdürü Gürkan Ulusoy; ‘’Kaynak kısıtlığı yaşayan ülkeler başta olmak üzere dünyanın dört bir yanında görülen ve ölümcül sonuçlara neden olan kuduz hastalığını doğru aşılanma takvimi ile kontrol altına almak mümkün. Hem hayvan hem de insan sağlığını ciddi derecede koruyan kuduz aşısının hayat kurtarıcı fonksiyonlarına dikkat çekmek ve kuduz hastalığında aşı farkındalığı oluşturmak büyük önem taşıyor. Unutmayın; kuduz tedavisi olan bir hastalıktır ancak doğru zamanda ve yerinde bir müdahale ile’’ diyerek erken müdahalenin önemine dikkat çekti.
Kuduz belirtilerini dikkate almak hayati önem taşıyor
Kuduz belirtileri hayvanlarda şiddetli davranış değişikliği ve açıklanamayan ilerleyici felç ile; insanlarda ise baş ağrısı, kaygı, ateş, karıncalanma ve ısırılan bölgede ya da yakınında meydana gelen hassasiyetle kendini gösteriyor. Ayrıca insanlarda meydana gelen belirtiler arasında; göz bebeğinde genişleme, sese ve ışığa karşı aşırı hassasiyet, değişen vücut sıcaklığı, halüsinasyonlar ve suya karşı fobi yer alıyor. 4
İnsanlarda ve hayvanlarda meydana gelen bu belirtiler ortaya çıkmaya başladıktan sonra geçen her dakika oldukça önemli. Kuduz virüsünün vücuda yayılımı ardından gerekli müdahalenin yapılmaması; aşılanmaya geç kalınması ölümcül sonuçlar doğuruyor. Hastalığın kuluçka süresi 2-3 ay olabildiği gibi 1 hafta ile 1 yıl arasında değişiklik gösterebiliyor. 3 Bu nedenle Boehringer Ingelheim Türkiye, kuduz belirtileri gösteren bir hayvanla temasın ardından hızlıca ilgili sağlık kuruluşuna gidilmesi ve aşılanma işleminin gerçekleştirilmesi konusuna vurgu yaparak kuduz kaynaklı ölümlerin azalması için aşı farkındalığı oluşturmaya devam ediyor.
Kaynak: (BHA) - Beyaz Haber Ajansı