Akdeniz’in ekosisteminde son yıllarda hızlı bir değişim yaşanıyor. Zehirli ve istilacı bir tür olan balon balıkları, Alanya sahillerinde yerli türlerin yerini alarak deniz ekosistemine ve balık popülasyonuna ciddi zararlar veriyor. İçerdikleri tetrodotoksin maddesi, siyanürden 1200 kat daha güçlü bir toksin olduğu için hem insan sağlığını tehdit ediyor hem de ekolojik dengeyi bozuyor. Özellikle yavru balıklarla beslenerek hızlı bir şekilde üreyen ve popülasyonunu artıran balon balıkları, denizlerde tehlikeli bir avcı konumuna geldi.
5 Yılda 88 Bin 747 Balon Balığı Avlandı
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın istilacı türlerle mücadele kapsamında 2020 yılında başlattığı balon balığı avcılığını destekleme programı, türün yayılımını kontrol altına almayı amaçlıyor. Bu program çerçevesinde Antalya kıyılarında son beş yılda toplam 88 bin 747 balon balığı avlandı. Bu çalışmalar sayesinde 6 milyon 656 bin 25 balon balığının ekosisteme girişi önlenmiş oldu. Ancak bu çabalara rağmen türün popülasyonu hızla artmaya devam ediyor.
Balıkçılar için de büyük bir sorun teşkil eden balon balıkları, güçlü çene yapılarıyla av araçlarına zarar vererek ekonomik kayıplara yol açıyor. Amatör balıkçıların oltalarına sıkça takılan bu balıkların karaya çıkarılması yasaklanmış durumda. Ancak bazı balıkçılar, yasağa rağmen balıkları öldürüp denize atmayı ya da sahilde bırakmayı tercih ediyor.
Sahillerde Çevre Kirliliği
Balon balıkları, sahillerde çevre kirliliğine de neden oluyor. Dalgalarla kıyıya vuran ölü balıklar ve plajlarda bırakılan balıklar, hem estetik hem de sağlık açısından sorun teşkil ediyor. Alanya sahillerinde balıkçıların oltasına takılan ya da öldürüldükten sonra sahile bırakılan balon balıkları, kum ve çakıl arasına gizlenmiş halde bulunuyor. Plajda yürüyüş yapanlar ve denize girenler bu durumdan rahatsızlık duyuyor. Bu ölü balıkların kedi, köpek ve kuşlar tarafından tüketilmesi, hayvanlar için ölümcül sonuçlar doğurabiliyor. İnsanların ya da çocukların bu balıklara temas etmesi ise ciddi sağlık riskleri taşıyor.
“Balon Balıkları Kıyıya Bırakılmamalı”
Akdeniz Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi’nden Prof. Dr. Mehmet Gökoğlu, balon balıklarının kıyıya bırakılmasının çevre ve canlılar için büyük bir tehlike oluşturduğunu vurguladı. Gökoğlu, özellikle kış aylarında bile deniz suyu sıcaklığının yüksek olmasından dolayı kıyılarda bu balıklara sıkça rastlandığını belirtti. Yakalanan balon balıklarının imha edilmesi gerektiğini söyleyen Gökoğlu, "Bu balıkların kıyıda bırakılması kediler, köpekler ve kuşlar için ölümcül olabilir. Ayrıca alerjik rahatsızlığı olan insanlar ve çocuklar için de büyük tehlike arz ediyor" diye konuştu.