Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ilk olarak Çin’de ortaya çıkan ve 11 Mart 2020 tarihinde de ülkemizde görülen Kovid-19 salgını sürecinde vatandaşların hayatını kolaylaştıracak çalışmalara imza attı.
Günlük yaşamı durma noktasına getiren Kovid-19 salgını ile mücadelede, dünyanın gelişmiş ülkeleri bile sağlık hizmetleri sunmakta ciddi zorluklar yaşarken hatta bu ülkelerden bazılarının sağlık sistemleri iflas etme noktasına gelirken, SGK, ülkemizde ilk vakanın görüldüğü 11 Mart tarihinden itibaren vatandaşlara, en temel hak ve hürriyetlerden biri olan sosyal güvenlik hakkını kesintisiz ve etkin bir şekilde sunma noktasında dünyaya örnek olacak çalışmalar gerçekleştirdi. Bu sıkıntılı günlerde, dünyada başka bir örneği olmayan Genel Sağlık Sigortası sisteminin ülkemiz için ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gösterdi.Türkiye, tamamen ülkemize özgü bir model olarak uygulanan ve sağlam temeller üzerine inşa edilen Genel Sağlık Sigortası (GSS) sistemi sayesinde tüm dünyaya örnek oldu. Sosyal Güvenlik Reformu kapsamında hayata geçirilen, 2012 yılından itibaren uygulanmaya başlanan ve ülkemiz nüfusunun tamamını içine alan Genel Sağlık Sigortası sayesinde tüm ülke nüfusu sağlıktan faydalanma imkânına kavuştu. Tüm vatandaşları kapsayan bu sistem sayesinde kovid-19 teşhisi konulan kişiler ücretsiz tedavi edilme imkânı buldu. Salgın sürecinde hiçbir vatandaş sağlıktan faydalanamama, tedavi olamama ya da ilaç alamama gibi bir sorunla karşılaşmadı. SGK, kovid-19 vakalarına yönelik tanı ve tedavi hizmetlerini “acil hal” kapsamına alarak tanı ve tedavilerden ilave ücret almadı. Kronik hastalığı olanların ve yüksek risk grubunda bulunan vatandaşlarımızın ilaç ve tıbbi malzeme bedelini karşıladı. Özel sağlık hizmeti sunucularında zorunlu olan Biyometrik Kimlik Doğrulama sisteminin uygulanmasını askıya aldı. Sigortalılara verilen başta solunum cihazları olmak üzere iadeli tıbbi cihazların sigortalılar tarafından teslimi beklenmeksizin sistemden kontrolü yapılarak kullanımı sona ermiş olan cihazların adresten teslim alınmasını sağladı.
Reçete ve rapor süresi bitenlerin ilaca erişimi sorunsuz bir şekilde devam etti
Sosyal Güvenlik Kurumu, uzaktan erişim, dijital dönüşüm dahil bütün sistemi bu sürece uyumlu bir şekilde kurdu. Reçete ve rapor süreleri biten vatandaşların eczanelerden ilaca ve tıbbi malzemelere erişimleri sağlandı. Pandemi uygulaması kapsamında, mevzuata uygun olarak yerleşim yeri dışındaki sağlık hizmeti sunucusuna sevk edilen ve sevk edildiği sağlık hizmeti sunucusunca belirli aralıklarla kontrolü uygun görülen organ, doku ve kök hücre nakli uygulanan, kanser tedavisi gören, uzuv replantasyonu yapılan veya meslek hastalıkları hastanesinde meslek hastalığı nedeniyle tedavi olan hastaların, gerekli olan diğer şartların sağlanması halinde kontrol çağrı belgesi aranmadan aile hekimliklerinden alınan sevk ile yol, gündelik, refakatçi giderlerini karşıladı. Kurumca iade alınan tıbbi cihazların hastalara teslim işlemi yapılmadan önce sterilize edilmesi ve tıbbi sarf malzemelerinin (filtre, hasta devresi, maske vb.) değişimi sağlanarak kullanıma hazır hale getirildi. Yurt dışından gelen vatandaşlara, tek hekim tarafından 14 güne kadar istirahat/iş göremezlik raporu verilebilmesi ve iş göremezlik ödeneğinin Kurum tarafından karşılanabilmesi için sistemsel altyapı inşa edildi. Böylelikle tek hekim tarafından tek seferde 10 gün verilebilen rapor süresi 14 güne yükseltildi. Yurt dışında bulunup 3201 sayılı ve 5510 sayılı kanunlar kapsamında borçlanma talebinde bulunanlara gönderilen borç tebligatlarını durdurdu.
İşverenlerin mağdur edilmemesi için ciddi tedbirler alındı
İş göremezlik ödemelerini vatandaşı bekletmeden ödemeye başladı. Sigortalıların geçici iş göremezlik ödemelerini ortalama 7 gün içerisinde tamamladı. Piyasayı rahatlatmak adına işverenlerin prim ödemelerini erteledi. Yaklaşık 1 milyon 300 bin işverenin 40 milyar TL’ye yakın prim ödemesi 6 ay süreyle ertelendi. Emekliler mağdur olmasın diye en düşük emekli aylığını 1.500 TL’ye çıkardı. Ayrıca 76 yaş üzeri emeklilerin istemeleri halinde emekli aylıklarının evlerinde ödenmesi sağlandı. Geçmiş yıllarda ortalama 6 ayda emekli aylığı bağlanırken bu süreçte ortalama 11 gün içerisinde bağlanmaya başlandı. Ramazan ve Kurban Bayramı ikramiyelerini bayramdan önce ödendi. Kurum, yürütmekte olduğu bütün denetim, ceza, icra ve hacizleri durdurdu.
SGK hizmette sınır tanımıyor
Sosyal Güvenlik Kurumu, 155’ten fazla e-Devlet uygulaması ile vatandaşlara kovid-19 ile mücadelenin ilk günlerinde evinden çıkmadan tüm işlemlerini online olarak yapma imkanı sundu. Bu uygulamalarla kişiler hastalık riskiyle karşılaşmadan, emeklilik talebinden prim yatırmaya kadar birçok hizmete anında ve kolaylıkla ulaşılabildi.
SGK sağlıktan iş hayatına her türlü finansal desteği sağladı
SGK, Üniversite hastanelerine 2,66 Milyar TL ek bütçe olmak üzere üniversitelerin götürü bedel sözleşme tutarından düşük olan 2020 yılı tahakkuklarına ilişkin farkın terkin edilmesini sağlarken 40 devlet üniversitesi diş hekimliği fakültesi ile Götürü Bedel Üzerinden Sağlık Hizmeti Alım Sözleşmesi modeline geçti. Belediyelerin 2020 Mart-Nisan-Mayıs borçlarını 3 ay erteledi ve borçların faizsiz 3 eşit taksitte ödenebilmesini, 4C (Emekli Sandığı) sigortalıların hak sahiplerine, başvuru şartı aranmaksızın, aylıklarının bağlanması ve cenaze ödeneklerinin ödenmesini sağladı.
Teşvikler ve desteklerle çalışma hayatına ciddi katkılar sağladı
Sosyal Güvenlik Kurumu toplamda 2 Bin işyeri ve 3 Bin sigortalı için 8 Milyon TL destek vererek işverenlere, Normalleşme desteği ile kısa çalışmanın sona ermesi ve çalışanların normal çalışma süresine dönmesi halinde altı ay süreyle sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamını karşılayarak, 4,1 Milyar TL, İstihdama Dönüş Teşvikiyle de 1 Ocak 2019 – 17 Nisan 2020 tarihleri arasında en son işten ayrıldıkları iş yerine başvurmaları ve işverenlerce fiilen çalıştırılmaları durumunda, Kurumca ödenecek primlerden mahsup edilmek suretiyle günlük 53,67 TL destek sağladı. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)