Çocuklarda kanser vakaları neden artıyor?

Dünyada ve Türkiye’de çocukluk çağı kanserleri artıyor. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, yılda 300 bin çocuğa kanser tanısı konuluyor. Ülkemizde ise bir yıl içinde 3 bin 500 çocuk kanser tanısı alıyor ve en sık lösemi görülüyor. Çocuk Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Gül Nihal Özdemir, “Çocuklarda ateş ve halsizlik gibi bulgular enfeksiyon veya başka bir nedenle açıklanamıyor ve ısrar ediyor ise şüpheci olmak gerekir” dedi.

Prof. Dr. Gül Nihal Özdemir
Çocuk Hematoloji Uzman

EN SIK 1-5 YAŞ

Lösemili Çocuklar Haftası’nda BirGün’ün sorularını yanıtlayan Kanserli Çocuklara Umut Vakfı (KAÇUV) Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Özdemir, çocuklarda kanserin erişkine oranla çok daha nadir görüldüğünü belirterek "Çocuklarda en sık lösemi görülür. Lösemi, kemik iliğindeki akyuvarların kontrolsüz çoğalması sonucu oluşan bir kan kanseridir. Kemik iliğinde başlar ve genellikle kan, kemik iliği ve lenf bezleri gibi kan üretiminde rol oynayan vücut sistemlerini etkiler. Lösemi; alyuvarlar, lökositler ve trombositler gibi kan hücrelerinin normal işlevini bozarak vücudu savunmasız hale getirebilir ve kansızlık, enfeksiyonlar ve kanama gibi sorunlara neden olabilir" dedi. Çocuklarda löseminin her yaşta görülebildiğini ancak en sık 1 ila 5 yaş arasında ortaya çıktığını vurgulayan Özdemir, löseminin tam olarak nedenlerinin bilinmediğini ancak bazı çevresel faktörler ile genetik etmenlerin hastalığın gelişimine katkısının olabileceğini söyledi.

KİMYASAL MARUZİYET

Prof. Dr. Özdemir, lösemiye yol açabilecek risk faktörlerini "Genetik, radyasyon maruziyeti, kimyasal maruziyet, ilaçlar, viral enfeksiyonlar, down sendromu" olarak sıraladı. Hastalığın bazen ilk şikâyet ve bulgularının hafif olabileceğini ve pek önemsenmeyebileceğini anlatan Prof. Özdemir, özetle şunları söyledi: "Ailelerin ilk bulgular açısından dikkatli olmaları ve şüphe halinde doktora başvurmaları önemlidir. Elbette her ateş ve halsizlik kanser demek değildir. Ancak bu bulgular enfeksiyon veya başka bir nedenle açıklanamıyor ve ısrar ediyor ise şüpheci olmak gerekir. Erken teşhis ve tedavi, lösemi hastaları için hayati öneme sahiptir. Günümüzde çocuklarda lösemi tedavisinde büyük ilerlemeler kaydedilmiştir ve birçok lösemi türü tedavi edilebilir hale gelmiştir. Kemoterapi, hedefe yönelik tedaviler, ışın tedavisi ve kemik iliği transplantasyonu gibi yöntemlerle lösemi tedavi edilebilir. Tedavi edilemeyen veya ilerleyen olgularda, lösemi hayatı tehdit edebilir."

LÖSEMİ BELİRTİLERİ ŞÖYLE:

• Ateş

• Halsizlik

• Solgunluk

• Kilo kaybı

• Sık enfeksiyonlar

• Vücutta mor lekeler

• Kemik ve bacak ağrısı

• Lenf bezlerinde ve karında şişlik

• Erkek çocuklarında testiste şişlik

• Diş etlerinde şişlik ve kanama

ÖNEMLİ DEĞİL ZANNETTİK

Tekirdağ Marmara Ereğlisi’nde yaşayan ve kızına lösemi teşhisi konulan Emine Nur’un annesi Şule Nur B., iki kez ilik nakli yapıldığını söyledi. KAÇUV’un Aile Evi’nde kalan ve tedavileri devam eden Şule Nur B. yaşadıklarını şöyle özetledi: "Hikâyemiz 2018’de, kızım Emine Nur’un 13 yaşındayken bayılmasıyla başladı. Önemsiz bir şeydir diye düşündük. Bizi Edirne’ye sevk ettiler. Kemik iliğinin sonuçları tam çıkmadan doktorumuz beni odasına çağırdı. Bütün verilerin kızımın lösemi olduğunu gösterdiğini söyledi. Hastane hayatımız bu şekilde başladı. İlaç tedavilerimiz başladı. Hastalık teşhisi aldığımızda büyük bir şok yaşadık. Çok üzücü, yıkıcı bir dönemden geçtik. Ama doktorlarımıza çok güvendik, bu çok önemli. Tabii ki onlar da aynı şeyi yaşıyorlar, belki de yaşamışlardır. Ne olursa olsun sabırlı olmaya gayret ettik. Üzülüyoruz ama zamanla ben bunun geçeceğini biliyordum. Bir şekilde bunu atlattık, umuyorum diğer aileler de atlatacaklar."