Portekiz’de 4 Gün Çalışma Modeli: İş ve Yaşam Dengesinde Devrim

Portekiz'de hayata geçirilen dört günlük çalışma haftası pilot uygulaması, iş ve aile hayatı arasında daha iyi bir denge kurmayı ve iş yerlerinde verimliliği artırmayı amaçlıyor. Bu yeni düzenleme, farklı ülkelerde de ilgi çekiyor ve iş dünyasında yeni bir trendin başlangıcı olabilir.

Haziran ayında başlayan bu pilot program, katılan çalışanlar arasında yapılan anketlerle değerlendirildi. Sonuçlar, stres ve uykusuzluk sorunlarında %21'lik bir azalma gösterdi. Ayrıca, ev ile işi bir arada yürütme zorluğunu hissedenlerin oranı %46'dan %8'e düştü. Bu veriler, dört günlük çalışma modelinin çalışanların yaşam kalitesine olumlu etkileri olduğunu gösteriyor.

Sağlık ve Yaşam Kalitesinde İyileşme

Pilot programın raporuna göre, katılımcılarda kaygı, gerginlik ve depresif durumlar %21, yorgunluk %23 ve yalnızlık hissi %14 oranında azaldı. Çalışanların %65'i aileleriyle daha fazla vakit geçirdiklerini, %60'ı hobi ve ilgi alanlarına daha fazla zaman ayırdıklarını belirtti. Bu, dört günlük çalışma düzeninin hem fiziksel hem de zihinsel sağlık üzerinde olumlu etkileri olduğunu gösteriyor.

Çalışma Saatlerinde Düşüş

Programa katılan şirketler, haftalık çalışma saatlerini %12 oranında azaltarak 36,5 saate indirdi. İlginç bir şekilde, çalışanların maaşlarında herhangi bir azalma yapılmadı. Şirketler, çalışanlarının serbest günlerini işleyişlerine göre belirledi ve bu günlerin çoğunlukla pazartesi olduğu görüldü. Bu durum, çalışma düzenindeki esnekliğin önemini vurguluyor.

Londra Üniversitesi Ekonomi Profesörü Pedro Gomes, yeni çalışma düzenine uyum sağlamada bazı zorluklar olduğunu belirtti. Gomes, verimliliği artırmak için alışkanlıkların değiştirilmesi gerektiğine dikkat çekti. Ayrıca, pilot uygulamaya katılan şirketlerdeki lider pozisyonlarının %60'ının kadınlar tarafından doldurulduğunu, buna karşın Portekiz'deki genel oranın %27 olduğunu vurguladı.

Avrupa'da Çalışma Saatlerinin Düşüşü

Bu pilot uygulama, Belçika, İzlanda ve Fransa gibi Avrupa ülkelerinde benzer sistemlerin uygulanmasına paralel bir gelişme. İspanya'da da sol koalisyon hükümeti, 2025'te haftalık çalışma süresini 40 saatten 37,5 saate indirmeyi planlıyor. Bu, Avrupa'da çalışma saatlerinin genel bir düşüş trendi olduğunu gösteriyor.

Portekiz'deki dört günlük çalışma haftası pilot uygulaması, iş ve özel hayat arasındaki dengeyi iyileştiren ve çalışma kültüründe önemli bir değişim yaratan bir model olarak öne çıkıyor. Nisan 2024'te tamamlanacak araştırma, bu modelin uzun vadeli etkilerini daha net bir şekilde ortaya koyacak. Bu, hem Avrupa'da hem de global ölçekte çalışma düzenlerinde önemli bir dönüşümün başlangıcı olabilir.