HRÜ’de Geleneksellik ve Modernlik Bağlamında Aşiretçilik Ele Alındı

Harran Üniversitesi’nde bilimin farklı konularının ele alındığı on beş günde bir salı günleri düzenlenen “Akademi Tartışıyor” programının bu haftaki konukları, Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mahmut Kaya ile İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Vahap Uluç oldu.

Moderatörlüğünü İlahiyat Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Fatma Çakmak’ın yaptığı "Geleneksellik ve Modernlik Bağlamında Aşiret" paneline, Harran Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Sabri Çelik, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Murat Demir, İİBF Dekanı Prof. Dr. Abdullah Çelik, dekan yardımcıları, bölüm başkanları, öğretim üyeleri ve öğrenciler katıldı.

İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Konferans salonunda yapılan programın ilk sunumunu Dr. Öğr. Üyesi Vahap Uluç gerçekleştirdi.

 Sunumunda, aşiret kavramı, aşiret yapısı ve bu yapıda ortaya çıkan çözülme sürecini anlatarak, aşiretlerin bin yıllardır bu coğrafyada varlığını sürdürdüğüne dikkat çeken Dr. Öğr Üyesi Vahap Uluç, aşiret örgütlenmesinin bir askeri birliğin altlık-üstlük ilişkisine benzeyen katmanlardan oluşan bir hiyerarşiye dayandığını ifade etti.

Aşiret yapısının üretim ilişkilerinin denetlenmesi bağlamında Avrupa'daki feodal yapıya benzediğini ancak aşiret reisleri ile aşiret üyeleri arasında varsayılan akrabalık bağının aşiret olgusunu feodaliteden ayırdığına işaret eden Uluç, aşiret yapısının kentleşme, ticarileşme, eğitim ve iletişim araçları yolu ile önemli bir çözülme süreci yaşadığını ancak aşiret yapısının dayandığı akrabalık ilişkilerinin bu yapının kendini yeniden üretmesine katkıda bulunduğuna vurgu yaptı.

Dr. Öğr. Üyesi Vahap Uluç’un sunumundan sonra Doç. Dr. Mahmut Kaya sunumunu gerçekleştirdi.

Konuşmasında, aşiretin modernleşme süreçlerine bağlı olarak yaşadığı değişim ve dönüşümü anlatan Doç. Dr. Mahmut Kaya, 2000’li yıllardan itibaren sivil toplum ve dernekleşme alanındaki yasal mevzuat ve politik ortamın görece değişmesine bağlı olarak başta Doğu ve Güneydoğu olmak üzere birçok yerde aile ve aşiret derneklerinin kurulduğuna işaret etti.

Söz konusu derneklerin aşiret mensuplarının kentsel hayata uyumunu kolaylaştırdığını, diğer yandan aracı rol, tampon kurum, patronaj ve himayecilik gibi fonksiyonlara da zemin hazırladığını söyledi. Doç. Dr. Kaya, bu bağlamda derneklerin bir kısmının modernleşme süreçlerine uyum konusunda kolaylaştırıcı fonksiyonlar icra ederken bir kısım derneklerin ise aşiret örfünün, yaşam tarzının şehirde yeniden üretilmesine destek olduğunun altını çizdi. Bunun sonucu olarak dernekler aracılığıyla yeniden aşiretleşme ve modernleşme temayüllerinin arttığına dikkat çekti.  

Program, dinleyicilerden gelen soruların cevaplanmasıyla sona erdi.

Kaynak: (BHA) - Beyaz Haber Ajansı